|
Boven: Jitse van der Veen (rechts) krijgt een ereprijs aangeboden
door Durk Minkema (voorzitter Fokkersverg.) voor zijn overwinning
in de Grote Fokkers-prijs op Groningen d.d. 15-7-1989.
Hieronder het In Memoriam, gepubliceerd in het blad Draf&Rensport, nr. 3 van 15 januari 2020.
TITEL: In Memoriam Jitse van der Veen
door Hans Sinnige
Op zaterdag 11 januari 2020 is op 88-jarige leeftijd de oud-pikeur, fokker en eigenaar Jitse van der Veen overleden. Veel oudere liefhebbers zullen hem nog kennen als de vaste rijder van de goede merrie YYV, die hij in de jaren '60 met veel succes reed voor zijn vader G.K. van der Veen. Deze merrie van The Saint uit Ortolaan S, uit de bekende Tourterelle-stam, sloot op haar vierde jaar aan bij de top van Nederland. Ze verdiende ruim 72.000 gulden en werd de meest winnende merrie van haar jaargang. Ze kwam met Jitse zelfs in actie in Moskou, tijdens een interland met de Russen. De twee waren sowieso sterk in internationale ontmoeting, zo wonnen ze ook viermaal een onderdeel van de interland met de Belgen.
YYV werd later een goede fokmerrie, ze bracht ondermeer Immer Wieder 1.19,6, Jacaranda 1.19,6 en Pirouette 1.20,4. Die
laatste bracht Digitalis, die 33 keer won en ruim een ton verdiende. Ook Wellington kwam uit deze sterke lijn. Van deze door Hugo Langeweg getrainde en gereden ruin genoot Jitse met de hele familie. Wellington liep in 2012 zijn laatste koers, hij won in totaal 24 maal in 82 starts en verdiende mede dankzij enkele opvallende zeges in het buitenland (hoogtepunten waren de winst in Oostenrijk en op Vincennes) 216.000 euro.
We wensen de familie heel veel sterkte met het verwerken van hun verlies.
(einde In Memoriam)
Naast zijn drafsporthobby runde Ing. J.K. van der Veen een "Taxatie- en Rentmeesterskantoor".
Bovenaan zijn rouwadvertentie in Draf&Rensport stond de tekst: "Optimist Pur Sang".
Jitse was sinds kort weduwnaar en laat 3 dochters Liesbeth, Woppy en Evelyn en 5 kleinkinderen achter.
Interview 2009
In het Draf&Rensport-Kerstnummer van 2009 stond interview met Jitse van der Veen, geschreven door Ruud Stoop, naar aanleiding van de successen van de ruin Wellington in dat jaar.
Titel: 'De cirkel is nu zo'n beetje rond'
Een jaar om nooit te vergeten, zo kijkt de 78-jarige Jitse van der Veen terug op het drafseizoen 2009. Zijn eerste fokproduct YYV was ooit een absolute jaargangtopper, zijn laatste fokproduct Wellington is dat al evenzeer. "YYV liep in de jaren vijftig en zestig al heel veel in Duitsland en dat was toen nog een zeldzaamheid. Ze heeft nog een jaartje bovenaan op de Europese elitelijsten gestaan met haar record van 1.17,5. En met de uit haar moederlijn afkomstige Wellington is de cirkel natuurlijk wel een beetje rond. Die heeft het dit jaar gewoon geweldig gedaan."
De familie Van der Veen
De naam Van der Veen heeft een bekende klank in de drafsport. "Mijn vader Cees en mijn grootvader Geert zaten ook al in de
dravers. Een broer van mijn grootvader is trouwens ooit na thuiskomst van de koersen in Scheemda op zijn boerderij vermoord. Hij was eigenaar van Henriot, de hengst die meerdere jaren het leidende vaderpaard was in ons land. Hij werd altijd door Marten Siderius
gereden."
YYV
"YYV fokte ik zelf. Dat was een dochter van The Saint en Ortolaan S die we ooit overnamen van Jo Smit uit Zuidhorn. YYV kreeg als tweejarige last van hoefrot en niemand geloofde dat ze ooit zou kunnen koersen. Het tegendeel bleek echter waar." De merrie boekte haar eerste echt aansprekende succes in handen van Van der Veen zelf in de interland tegen België in 1962. Samen met Vita Kinley,
Yankee Maid en Victor Hollandia vertegenwoordigde ze de nationale driekleur met succes en ze won in een toen opmerkelijk snelle tijd van 1.18,8. De blauwzwarte buis van Van der Veen kon weer eens richting huldiging. De snelle draver, die ook in Parijs en op
uitnodiging in 1963 zelfs in Moskou koerste, kende trouwens een opvallende voor1iefde voor pepermuntjes van het duurdere soort. De reis naar de Russische metropool was in die jaren nog een hele onderneming. Nadat de paarden een dag eerder op de `trein waren gestapt', reisden de Van der Veen's en aanhang een dag later met de Nord-Ost-Express richting Moskou. Een trip van twee dagen in een coupe waarin het voortdurend boven de dertig graden was. De autostart op de immense drafbaan achter een bestelwagentje was een belevenis op zich. YYV viel in 2 heats niet in de prijzen.
Vier Interlands
Van der Veen kwam meerdere keren uit in een interland tegen België, waarin hij met YYV al zijn vier starts in de landentweestrijd in winst omzette. Ook met de sterke Immer Wieder maakte hij, zo'n tien jaar later, zijn opwachting. De zoon van YYV (in die tijd nog altijd in de boeken als de snelste Nederlandse merrie) was als tweejarige een fenomeen met talloze zeges en werd als driejarige ondanks een galoppade derde in de Derby.
Dekhengst
"Van YYV heb ik later wel meerdere heel goede dravers gefokt, niet alleen Immer Wieder, maar ook Jacaranda en Kampala. Uit
Pirouette, die weer de moeder werd van de prima Digitalis, die bij Roelof Kromkamp successen vierde. Digitalis was een dankbaar
paard die zo'n 2,5 ton won aan guldens. Met hem gingen we twintig keer naar Duitsland, waarna we achttien keer met geld terugkwamen. En in die tijd was het prijzengeld in Duitsland heel behoorlijk hoor. Dat was een paard waar we heel veel plezier mee hebben beleefd. De grootmoeder van Wellington was dezelfde Pirouette, nog een kind van Toreador. Die dekhengst had ik samen met Pike de Vries en de doktersfamilie Metzlar in bezit. Hij werd ooit ingevoerd door de Duitser Kempinsky. We huurden de hengst met recht van koop. Hij heeft het in ons land als dekhengst behoorlijk gedaan." (Padisjah en Kolibri waren zijn meest winnende producten)
Ook de moeder van Wellington, Comtesse, was natuurlijk al een uitstekende draver. "Ach, ik heb als fokker zo'n zestig veulens gevangen en heb er plakboeken vol van." Young Erebus, Anacaonda, Zadkine en Zonnevogel S, ze hebben allemaal een plekje gekregen in het geheugen van Van der Veen.
Mooi begin
Wellington begon zijn loopbaan bij Cees Kamminga, de trainer waar Van der Veen al jarenlang een goede band mee heeft. "Als jong
paard deed Wellington het al goed, al was het een heel drukke draver. Hij werd ook nooit met andere paarden op de wagen gezet, maar altijd alleen in de trailer vervoerd. Later is hij ruin gemaakt, maar achteraf zijn we daar misschien toch wat te vroeg mee geweest. Op een bepaald moment was Cees echter een beetje uitgepuzzeld met de ruin en adviseerde me om het maar ergens anders te proberen." Dat 'ergens anders' werd de stal van kampioenstrainer Hugo Langeweg, bij wie Van der Veen al eerder dravers in training had en die in Duitsland ook wel actief was met Digitalis. Wellington begon vervolgens aan een opvallende zegemars in binnen- en buitenland. Zo won hij de mooi gedoteerde Konig Pilsener Pokal, maar zag Van der Veen zijn troef ook successen boeken in andere landen. Frankrijk, Zweden, Denemarken, Noorwegen, overal bleek hij met de beste paarden mee te kunnen. In eigen land viel hij verder onder meer op met een tweede plaats achter Golddigger in de Grote Prijs der Lage Landen. "Ik probeer er zoveel mogelijk bij te zijn, maar niet altijd is dat mogelijk. Toen hij in Jarlsberg won, was ik bijvoorbeeld op vakantie in Kroatië en ben ik telefonisch op de hoogte gehouden van de successen van Wellington. Dat zijn toch heel mooie momenten hoor."
Boven: Met Cees Kamminga heeft Van der Veen een nog steeds
een hele goede band. Credits by Myself van de familie
staat bij Cees op stal. De Duitse hengst is gefokt door dochter
Liesbeth Olivier-Van der Veen en heeft 42.000 Euro verdiend.
Boven: De 78-jarige Jitse van der Veen volgt in 2009
de koersen op Victoria Park.
Maar het meeste geniet Van der Veen ervan wanneer hij zelf aanwezig is bij de koersen. "Vaak loopt zijn programma gelijk met dat van Russel November, mag-ie mee als chaperonne", lacht de man die blij is dit allemaal nog mee te maken. "In Kopenhagen hadden we een groot diner waar ook de Noorse ambassadeur van de Europese Unie aanwezig was. Die was helemaal idolaat van Wellington en zei meteen dat we volgend jaar uitgenodigd zouden worden voor een topmeeting in Oslo. Dat zal wel tijdens de Grote Prijs zijn. Maar je weet natuurlijk nooit hoe dat gaat lopen. Het hangt van zoveel factoren af of zoiets door kan gaan. De programmering van de trainer en je weet ook niet of het paard dan nog in de benodigde topconditie steekt. En hoe je zelf bent, de jaren beginnen natuurlijk ook bij mij te tellen."
De naam Wellington heeft geen speciale klank voor Van der Veen. "We hebben nog even getwijfeld over Washington, uiteindelijk
vonden we Wellington leuker klinken. Heeft ook niets te maken met de Braziliaan die nu bij FC Twente speelt, dat denken de mensen soms wel eens, maar die voetballer kenden we bij de naamgeving nog niet. Ik ben trouwens een supporter van Heerenveen, dus dan zou ik daar wel een speler van hebben gekozen."
Tourterelle-stam
De fokkerij van Van der Veen - in het verleden ook bestuurslid van de helaas ter ziele gegane drafbaan van Drachten - is voor
een groot deel gebouwd op de Tourterelle-stam, naar de Franse merrie die begin vorige eeuw naar ons land kwam en de grondlegster werd van een lijn met talloze grootverdieners. Wellington gaat als laatste van de Van der Veen-fokdynastie de boeken in. "We hadden daarna nog een veulen lopen van de inmiddels met pensioen zijnde Comtesse, maar deze YYV jr is helaas verdronken. Comtesse was zelf natuurlijk ook een goed paard bij Roelof Kromkamp, met wie we lang samenwerkten. Eigenlijk ben ik lange tijd semi-professioneel in de sport bezig geweest. Ik trainde mijn paarden als YYV en Immer Wieder op onze eigen baan. Verder was ik als vrachtwagenchauffeur binnen de sport actief."
Draverdorp Hardegarijp
Van professie was Van der Veen echter taxateur-rentmeester en schatte hij de waarde van boerderijen en landerijen of ander
onroerend geed. "Mijn grootvader deed dat werk ook al. Inmiddels heb ik dat werk bijna helemaal afgebouwd. Mijn kinderen hebben
daar nooit veel in gezien. Dat geeft me wel de kans om veel tijd aan de drafsport te besteden. Mijn dochter Liesbeth is er ook helemaal idolaat van en natuurlijk is schoonzoon Lawrence Olivier ook een bekende binnen de sport, onder meer als speaker. Zo blijf ik toch mooi betrokken bij de sport. Het is trouwens hier in Hardegarijp toch al een topjaar voor de dravers, kijk maar naar de successen van Meindert Terpstra (van de Burgerheide-paarden) en ook van Yesterday, die
hier nog is gefokt door Jan Metzlar."
Boven: Schoonzoon Lawrence Olivier overhandigt de bloemen
aan Hugo Langeweg na een zege van Wellington in 2009,
mooier kan het toch niet?
Bekende paarden van Jitse van der Veen
Boven: YYV (J.K. v.d. Veen) won o.a. Grote Joh. Smitprijs 1961,
Mereveld's Mijlrecord 1963, Mid Zomer Criterium 1964,
2e heat Grote Prijs van Ned. 1965 en 4x Holland-België-onderdeel
bij de oudere paarden over 1.609 m in 1962 t/m 1965 op
Duindigt.
Op jonge leeftijd blonk ze nog niet uit, maar vanaf haar vierde jaar
sloot ze aan bij de top van Nederland en hield dat vol tot en met
haar achtste jaar, waarna ze afscheid moest nemen.
Ze werd met haar winsom van Hfl. 72.635 de
meest winnende merrie van haar jaargang.
Boven: YYV heeft hier de leiding voor v.l.n.r. Quicksilver S, Wanita
van Barke, de Rus Villa en aan de reling de reusachtige Russin
Zga in de Nederland-Rusland match 1962. De latere winnaar
Veterok (Rus) staat niet op de foto. YYV werd een ronde later
knap tweede.
YYV nam ook deel aan de "return" in Moskou,
samen met Tabor en Yankee Maid, maar kon zich
daar niet in de prijzen lopen.
Boven: YYV (rechts) behaalt hier een van haar vier (!) overwinningen in
de jaarlijkse Holland-België-match, telkens in het 1600 m-onderdeel voor
oudere paarden. Hier klopt ze Vlieger D (midden, met Jan de Vlieger)
en de foutieve Vrijdag (links) in 1963.
Boven: YYV heeft hier al de leiding in het 1609 m-onderdeel
voor oudere paarden in de Holland-België-match 1965.
Derde aan de buitenkant ligt Axkit Hollandia met Martin Vergay.
Boven: YYV wint hier op Mereveld met haar vaste rijder
Jitse van der Veen, zoon van eigenaar G.K. van der Veen.
YYV was een bruine merrie van The Saint uit Ortolaan S,
uit de Tourterelle stam, via de merrie YY, naar wie YYV
was vernoemd. YYV werd een goede fokmerrie en bracht
o.a. de beste Immer Wieder 1.19,6, Jacaranda 1.19,6
en Pirouette 1.20,4.
Van haar stammen verder nog af de cracks Digitalis en Wellington.
Boven: Digitalis (R. Kromkamp), winnaar van de Grote Prijs van Nederland
in 1991 en 1992 en van het Noordelijk Winterkampioenschap en
de Gold Cup in 1993.
Boven: Dravers Gold Cup 1993: Digitalis heeft gewonnen en pikeur
Roelof Kromkamp krijgt de lauwerkrans om. De Gold Cup wordt
door Groningen-voorzitter A. Engels (rechts) overhandigd aan
eigenaar Jitse van der Veen.
Boven: GP van Nederland 1991
Digitalis (nr.3 met Roelof Kromkamp) wint de finale voor Yellowa,
Aty v.d. Lente (midden) en Zelfbewust (rechts).
Boven: GP van Nederland 1992 Finale:
Digitalis (links met Roelof Kromkamp) behaalt de zege,
voor Ciao Magnus, dan v.l.n.r. Dutch Hanover, Zorro Hollyrood (4e),
Yellowa (3e) en Butcher's Lady.
Boven: Wellington was het beste fokproduct van de Familie
Van der Veen. Hier wint hij in Dinslaken met Hugo Langeweg jr.
Deze ruin staat bij de BN-ers in onze Hall of Fame:
Click HIER
Bij onze anecdotes in de Bibliotheek staat een verhaal
over de hengst Henriot en de moord op zijn eigenaar,
Jitze Kornelis van der Veen, de oud-oom en naamgenoot
van de hierboven beschreven Jitse K. van der Veen.
Click HIER
Er is een aparte pagina gewijd aan de drafsportmensen met de
achternaam Van der Veen, bestaande uit 3 verschillende takken
Click HIER
|
